ICBR – Internationale Commissie ter Bescherming van de Rijn

Mandaat van de werkgroep “Waterkwaliteit/Emissies” (WG S) 2016 - 2021

Op basis van de doelstellingen van het programma “Rijn 2020” in het kader van het Verdrag ter bescherming van de Rijn en met het oog op de gecoördineerde implementatie van stofgerelateerde EG-richtlijnen (KRW, Richtlijn prioritaire stoffen, Grondwaterrichtlijn, Kaderrichtlijn Mariene Strategie (KRM, voor zover belangen van het stroomgebiedsdistrict Rijn worden geraakt)) in het internationaal stroomgebieddistrict Rijn (deel A) is de werkgroep Waterkwaliteit/Emissies (WG S) verantwoordelijk voor de:


a.    verzameling, beoordeling en presentatie van gegevens over de ontwikkeling van de chemische waterkwaliteit in het internationaal stroomgebieddistrict Rijn;
b.    regelmatige actualisering van de inventarisatie van chemische verontreinigingen in het water;
c.    compilatie van wetenschappelijke basiselementen voor de besluitvorming op internationaal niveau;
d.    uitwisseling van informatie over maatregelen die van belang zijn voor het internationaal Rijndistrict en uitwerking van rapporten over de uitvoering van deze maatregelen, inclusief informatie-uitwisseling over het Waarschuwings- en Alarmplan.

De voorzitter van de WG S brengt regelmatig verslag uit in de Strategiegroep (SG) en/of de kleine Strategiegroep (SG-K) over de stand van de uitvoering van de taken en over eventueel voorkomende problemen.
Uit dit mandaat vloeien voor de WG S de volgende onderwerpen voort waarrond er zal worden gewerkt:

I.    Monitoring, actualisering, coördinatie, evaluatie en presentatie van de fysisch-chemische en chemische toestand van het oppervlaktewater (waternet van het internationaal Rijndistrict met stroomgebieden > 2.500 km²) en van de chemische en de kwantitatieve toestand van het grondwater

•    Jaarlijkse actualisering van het Rijnmeetprogramma chemie;
•    Coördinatie van de toestand- en trendmonitoring conform EG-Kaderrichtlijn Water;
telkens rekening houdend met nieuwe ontwikkelingen (bijv. klimaatverandering, uitvoering van de KRW-maatregelenprogramma's, nieuwe stoffen, verplichtingen conform KRM);
•    Coördinatie van de uitvoering van het Rijnmeetprogramma chemie en waarborging van de coherentie in de toestand- en trendmonitoring (EG-KRW en KRM), inclusief levering en compilatie van gegevens;
•    Evaluatie (inclusief plausibiliteitscontrole) van het Rijnmeetprogramma chemie en toetsing van de resultaten van de toestand- en trendmonitoring op coherentie;
•    Waarborging van de vergelijkbaarheid van de meetresultaten voor stoffen waarvoor geen gestandaardiseerde analysemethoden bestaan;
•    Totstandbrenging van cartografische en tabellarische, coherente presentatievormen voor de fysisch-chemische waterkwaliteit van de Rijn, zijn zijrivieren en de overgangs- en kustwateren, voor de kwantitatieve en chemische toestand van het grondwater en voor de vergelijking tussen de huidige en de gewenste toestand in het kader van het Rijnmeetprogramma chemie;
•    Uitwerking van bijdragen aan rapporten over de toestand van het oppervlakte- en het grondwater voor het derde stroomgebiedbeheerplan in 2021.

II.    Effecten van de klimaatverandering

•    Informatie-uitwisseling over de effecten van de klimaatverandering en uitwerking van bijdragen aan adaptatiestrategieën, met betrekking tot de fysisch-chemische waterkwaliteit.

III.    Waarschuwings- en Alarmplan

Waarborging van de permanente functionaliteit van het Waarschuwings- en Alarmplan Rijn, onder andere door middel van alarmoefeningen;
•    Voortdurende verbetering van het Waarschuwings- en Alarmplan Rijn;
•    Vernieuwing of verdere ontwikkeling van het Rijnalarmmodel;
•    Verdere ontwikkeling van het WAP Rijn naar een internetcompatibel systeem (web-WAP) (inclusief koppelvlak met het WAP Moezel via R4);
•    Verdere ontwikkeling van het WAP Rijn voor nieuwe dan wel onbekende stoffen;
•    Regelmatige presentatie van de meldingen in het kader van het WAP.

IV.    Voor- en nazorg bij buitengewone verontreinigingen

•    Samenwerking met de CCR c.q. het CDNI met als doel de uitwerking van aanbevelingen om het opzettelijk of onopzettelijk verlies van verontreinigende stoffen in de binnenvaart te verminderen;
•    Informatie-uitwisseling via het Waarschuwings- en Alarmplan over vastgestelde verontreinigingen en nieuw waargenomen stoffen.

V.    Inventarisatie van de belastingen, informatie-uitwisseling over de uitvoering van de beoogde maatregelen die van belang zijn voor het internationaal Rijndistrict (waternet met stroomgebieden > 2.500 km²) en van de aanbevelingen

•    Actualisering van de in de EG-KRW en het Rijnverdrag vastgelegde inventarisatie van de fysisch-chemische belastingen in de wateren van het Rijnstroomgebied afkomstig van puntbronnen en diffuse bronnen (inclusief warmte en microverontreinigingen) en van de belastingen in sediment en biota;
•    Actualisering van de in de EG-KRW en het Rijnverdrag vastgelegde inventarisatie van de kwantitatieve en chemische belasting van het grondwater;
•    Afronding van de strategie voor microverontreinigingen;
•    Balans van vastgestelde ontwikkelingen op het gebied van microverontreinigingen en controle van gezamenlijke maatregelen.

Werkwijze

De WG S werkt met zes expertgroepen:
De expertgroep “Waarschuwings- en Alarmsysteem Rijn” (EG SAPA) voert de volgende opdrachten uit:
o    waarborging van de permanente functionaliteit van het Waarschuwings- en Alarmplan Rijn;
o    voortdurende verbetering en actualisering van het Waarschuwings- en Alarmplan Rijn. 

De expertgroep “Monitoring” (EG SMON) houdt zich bezig met de:
o    actualisering en plausibiliteitscontrole van gegevens, coördinatie, evaluatie en cartografische, tabellarische en coherente presentatie van het Rijnmeetprogramma chemie en van de KRW-toestand- en trendmonitoring (inclusief watchlist);
o    actualisering van de Rijnstoffenlijst.

De expertgroep “Analysemethoden” (EG SANA) houdt zich bezig met de:
o    coördinatie op het gebied van de nontargetanalyse;
o    waarborging van de vergelijkbaarheid van de meetresultaten voor stoffen waarvoor geen gestandaardiseerde analysemethoden bestaan.

De expertgroep “Verontreiniging van biota” (EG SCON) houdt zich - zo nodig - bezig met de:
o    plausibiliteitscontrole van gegevens, coördinatie, evaluatie en actualisering van het Rijnmeetprogramma in verband met de verontreiniging van vissen.

De expertgroep “Diffuse emissies” (EG SDIF) houdt zich tot eind 2016 bezig met de:
o    afronding van de strategie voor microverontreinigingen uit andere (diffuse) bronnen aan de hand van de voorbeeldgroep “pesticiden”.

De expertgroep “Grondwater” (EG GW) houdt zich - zo nodig - bezig met de cartografische en tabellarische, coherente presentatie
o    van de kwantitatieve grondwatertoestand conform KRW;
o    van de chemische grondwatertoestand conform KRW.

De expertgroep SEMI wordt pas in 2018 weer actief.
De expertgroep “Emissies” (EG SEMI) houdt zich - vanaf 2018 - bezig met de emissiebalans van
o    de lozingen van verontreinigende stoffen uit puntbronnen en diffuse bronnen;
o    de lozingen van nutriënten uit puntbronnen en diffuse bronnen;