ICBR – Internationale Commissie ter Bescherming van de Rijn

Integratie en voorbeeld

1986 - 2000

Na het ongeluk in de Sandoz-fabriek groeide het milieubewustzijn in de bevolking en braken er voor de ICBR intensieve jaren aan die werden bekroond met een reeks successen.

In een kort tijdsbestek werden er drie ministersconferenties belegd, die in 1987 resulteerden in de goedkeuring van het Rijnactieprogramma (beschikbaar in het Duits, het Frans en het Engels). Dit plan had tot doel de waterkwaliteit zodanig te verbeteren dat vissoorten die vroeger inheems waren in de Rijn, zoals bijvoorbeeld de zalm, weer zouden kunnen terugkeren naar de rivier. Het Rijnactieprogramma zorgde ervoor dat er duidelijk strengere eisen werden gesteld aan riool- en afvalwaterzuiveringsinstallaties en dat tertiaire zuivering voor de verwijdering van fosfor en nitraat een realiteit werd. Uit de eerste balans, die werd opgemaakt in 1992, bleek dat de concentraties schadelijke stoffen al fors waren gedaald. De verbetering van de chemische kwaliteit van het water moest ook de ontwikkeling van de fauna en flora ondersteunen en zodoende bijdragen tot de herleving van het ecosysteem als geheel.

In de jaren negentig werd Europa getroffen door enkele rampzalige overstromingen. Naar aanleiding van de gebeurtenissen in de kerstperiode van 1993 en in januari/februari 1995 gaven de Europese ministers van Milieu de riviercommissies van de Rijn, de Maas en het Moezel-Saargebied de opdracht om Actieplannen Hoogwater op te stellen.

Het voorgaande maakt duidelijk dat de ICBR tussen 1987 en 1999 een integraal, grensoverschrijdend waterbeheer ontwikkelde met aandacht voor zowel de kwaliteit als de kwantiteit van grond- en oppervlaktewater, dat sindsdien in stroomgebieden overal ter wereld navolging heeft gekregen.

Bij de toepassing van het integraliteitsbeginsel wordt er aan industrie, landbouw, scheepvaart, energie en gemeentes een bepalende rol toegekend, immers alle gebruiksfuncties beïnvloeden hoeveel water er door de Rijn stroomt en in welke toestand dit water zich bevindt. De vertegenwoordigers van de verschillende sectoren werden onder andere tot deze samenwerking gemotiveerd door de niet mis te verstane eis van de bevolking tot meer ecologisch verantwoordelijkheidsgevoel in het bedrijfsleven.

Alle moderne, aanvullende doelstellingen werden opgenomen in het nieuwe Rijnverdrag (1999), waarbij de idee van een allesomvattende, integrale manier van beheren wordt weerspiegeld in de ruime titel “Verdrag ter bescherming van de Rijn“.

1986   Twee ministeriële bijeenkomsten om het Rijnactieprogramma op hoofdlijnen vast te stellen

1987   Ministerieel besluit tot uitvoering van het Rijnactieprogramma (alleen beschikbaar in het Duits en het Frans)

1994   Ministerieel besluit over de kernpunten van een nieuw Rijnverdrag (alleen beschikbaar in het Duits, het Frans en het Engels)

1995   Ministeriële opdracht tot uitwerking van een “Actieplan Hoogwater“ (alleen beschikbaar in het Duits en het Frans)

1998   Rijnministersconferentie, vaststelling van het Actieplan Hoogwater, goedkeuring van de tekst van het nieuwe Rijnverdrag (alleen beschikbaar in het Duits,het Frans en het Engels )

1999   Ondertekening van het nieuwe Rijnverdrag